Tảo là những sinh vật có kích thước siêu nhỏ sống trong môi trường nước và sử dụng quá trình quang hợp để tạo ra năng lượng từ ánh sáng mặt trời. Với tốc độc phát triển bình thường thì chúng không gây hại cho môi trường nước và còn là nguồn thức ăn tự nhiên cho các loài sinh vật thủy sinh. Tuy nhiên khi trong nước có quá nhiều chất dinh dưỡng sẽ khiến cho tảo phát triển quá mức và gây ra tình trạng tảo nở hoa.
Hiện tượng “Tảo nở hoa” là hiện tượng tự nhiên xuất hiện khi mật độ tế bào vi tảo gia tăng lên đến hàng triệu tế bào/lít, cụ thể hơn khi có khoảng 10-100 tế bào vi tảo/ml. Khi mật độ này lên tới 100.000 thì sẽ xảy ra hiện tượng này.
Hiện tượng này thường kéo dài khoảng 5-10 ngày và có thể gây hại đến sức khỏe của tôm. Khi nở hoa, tảo thường tiết ra các độc tố gây bệnh hoặc gây ra thiếu oxy cục bộ. Tình trạng này sẽ xảy ra vào ban đêm làm cho tôm chết hàng loạt.
Nguyên nhân của hiện tượng tảo nở hoa
- Nhiệt độ ấm lên và dư thừa dinh dưỡng: Trong ao nuôi tôm cá thường xuyên dư thừa thức ăn, phân tôm, đáy ao dơ bẩn, dư thừa phân bón hóa học hoặc mất cân bằng nito, photpho sẽ gây ra hiện tượng tảo nở hoa.
- Thời tiết thay đổi thất thường: khi thời tiết thay đổi đột ngột như nắng nóng kéo dài, bất chợt có những cơn mưa xuất hiện đột ngột làm nhiệt độ trong ao thay đổi.
- Ảnh hưởng từ quá trình phân hủy mùn bã hữu cơ: Quá trình phân hủy mùn bã hữu cơ làm sản sinh nhiều chất dinh dưỡng, tạo điều kiện cho các loại tảo có hại sinh trưởng và phát triển.
Tác hại khi xảy ra tảo nở hoa trong ao tôm
Tảo giáp và tảo lam thường có xu hướng phát triển mạnh từ tháng thứ 2 trở đi khi nuôi tôm. Khi tảo nở hoa trong ao tôm, sẽ mang đến những tác hại đáng kể.
Tảo nở hoa là nguyên nhân gây ra nhiều loại bệnh trên tôm
- Bệnh tắc nghẽn đường ruột, phân lỏng hoặc đường ruột đứt khúc:Những loại tảo này thường có vách tế bào cứng, do đó nếu tôm ăn phải sẽ không tiêu hóa được, tảo tích tụ trong cơ thể tôm là nguyên nhân dẫn đến các bệnh liên quan đến đường ruột.
- Bệnh hoại tử gan:Sau khi tảo nở hoa trong ao sẽ rất nhanh xuất hiện hiện tượng tảo tàn, chúng sẽ chiếm lấy hết oxy trong ao và tiết ra độc tố làm tôm dễ nhiễm bệnh hoại tử gan.
Gây nên hiện tượng tôm nổi đầu
Tảo thường phát triển mạnh vào buổi sáng sớm và buổi tối. Vào hai khoảng thời gian này trong này, tảo sẽ giành lấy nguồn oxy trong nước của tôm, tôm thiếu oxy sẽ bơi về phía bề mặt nước để hô hấp, gây nên hiện tượng tôm nổi đầu.
Gây ra hiện tượng phát sáng trong nước
Tảo phát triển nhiều làm nước bị phát sáng, điều này sẽ ảnh hưởng đến tập tính sinh sống của tôm.
Làm ô nhiễm môi trường nước ao nuôi
Khi mật độ tảo phát triển dày, sẽ gây ra hiện tượng ô nhiễm môi trường nước, tảo sẽ tiết ra các chất bẩn làm nguy hại đến tôm và bà con nuôi tôm.
- Một số biện pháp xử lý “Tảo Nở Hoa”
Diệt tảo thủ công
Trước đây người ta thường diệt tảo thủ công bằng cách vớt tảo trong ao hồ, vệ sinh ao hồ thường xuyên thay nước mới. Tuy nhiên cách này lại khá mất thời gian, nguồn nhân lực và khó áp dụng cho các ao hồ có diện tích lớn.
Đồng thời cách này cũng chỉ mang tính chất tạm thời vì tảo sẽ sớm xuất hiện lại trong thời gian ngắn.
Kiểm soát tảo bằng cách kết hợp nuôi cá rô phi
Để xử lý tảo, bà con cũng có thể thả cá rô phi và tôm trong cùng 1 ao, cá rô phi thường sống ở tầng nước giữa và tầng đáy trong ao nuôi. Cá rô phi có thể tiêu hóa 30-60% protein trong tảo, đặc biệt là tảo lam và tảo lục.
Sử dụng thuốc và hóa chất xử lý
Để xử lý tảo nở hoa, người ta thường sử dụng những loại hóa chất như phèn chua, chất diệt tảo hoặc xịt thuốc, hóa chất lên mặt nước để xử lý tảo.
Ưu điểm của phương pháp này là tiết kiệm thời gian, nhân công, hiệu quả nhanh chóng, có thể xử lý tốt hiện tượng tảo nở hoa trong thời gian ngắn.
Tuy nhiên khi sử dụng phương pháp này, cần chú ý đến loại thuốc và liều lượng thuốc để không gây ảnh hưởng đến các loài sinh vật đang sống trong nước.
Sử dụng vi sinh để xử lý
Với cách xử lý bằng vi sinh vật, người nuôi sẽ sử dụng một lượng phù hợp các vi khuẩn có lợi cho vào ao hồ. Vi sinh sẽ sinh sôi, phát triển mạnh mẽ và cạnh tranh với các loài tảo độc. Nhờ vậy, giúp kiểm soát được tình trạng tảo nở hoa gây hại cho ao, hồ.
Ưu điểm của phương pháp này là an toàn cho các loài sinh vật, tôm cá sống trong nước và hạn chế phát triển tảo trở lại.
Ngày nay trên thị trường đã có một số loại vi sinh giúp hỗ trợ cắt tảo rất tốt. Biopro Khánh Hòa khuyến khích bà con nên sử dụng men vi sinh cắt tảo vì độ an toàn cao cho tôm và người sử dụng, ngoài ra sẽ không làm chết tảo hàng loạt gây ra hiện tượng sụp tảo nguy hiểm cho ao nuôi. Đồng thời, men vi sinh còn giúp bổ sung các vi khuẩn có lợi cho ao nuôi, giúp tôm tăng sức đề kháng và cho năng suất tốt hơn. Đây là phương pháp thân thiện với môi trường và hệ sinh thái bền vững.
Biopro Khánh Hòa luôn muốn mang lại những sản phẩm chất lượng nhất cho bà con. Hi vọng thông qua bài viết này, mọi người có thể góp nhặt được nhiều kiến thức bổ ích áp dụng cải thiện quá trình nuôi tôm tốt hơn.