Gan tụy được xem là cơ quan lớn thứ hai chỉ sau vỏ của tôm, chúng có chức năng như tiêu hóa và hấp thu dinh dưỡng, dự trữ năng lượng, tạo máu, miễn dịch, giải độc và bài tiết những độc tố ra bên ngoài. Đối với tôm, gan là một trong những bộ phận giúp người nuôi có thể kiểm tra bệnh của tôm bằng mắt thường.
Vậy điều gì khiến mọi người quan tâm ngay lúc này, phải chăng là : “ Màu gan thay đổi như thế nào là tôm đang có vấn đề, cần có biện pháp phòng và xử lí khi nhận biết được tín hiệu bất ổn đó”, trong bài viết này sẽ được cung cấp đầy đủ thông tin bà con cần nhé.
- Phân biệt gan tụy khỏe và gan tụy nhiễm bệnh
Bảng phân biệt sự khác nhau giữa Gan tụy bình thường và bất bình thường
| Gan tụy bình thường | Gan tụy nhiễm bệnh | |
| – Màu sắc cơ bản: màu nâu hoặc đen
– Có mùi tanh đặc trưng – Có màng bao gan có màu vàng nhạt. – Kích thước bình thường: rộng tới hai mép mang, dài ngang với cổ giáp, rõ ràng, dễ thấy. |
– Màu sắc bất thường hơn như màu vàng, nhợt nhạt, hồng, đen, xanh.
– Gan bè hay gọi sưng gan: có hiện tượng xuất huyết, hồng gan-đỏ gan, kích thước rộng quá hai mép mang, màng bao gan mờ nhạt, khi kiểm tra thấy ống gan vỡ, có dịch màu vàng tanh. – Gan teo: Kích thước gan teo nhỏ, có màu đen, khối gan tụy dai, khó tách. |
|
| Trường hợp đặc biệt: Tôm nhiễm EMS | Giai đoạn đầu: chỗ nối giữa dạ dày và gan tụy mờ đục (đường ruột vẫn đầy thức ăn, màu gan bình thường).
Giai đoạn 2: Phần mờ đục giữa dạ dày và gan tụy rộng hơn, gan chuyển màu. Giai đoạn 3: Khoảng mờ giữa dạ dày và gan tụy tiếp tục rộng, gan tụy mờ, giảm kích thước, nhạt màu. Giai đoạn 4: Gan tụy teo hoàn toàn, trống dạ dày, trống ruột, chết hàng loạt. |
|
Một số nguyên nhân dẫn đến các bệnh của gan tôm
- Các loại thức ăn dành cho tôm có hàm lượng chất dinh dưỡng không đồng đều
- Môi trường ao nuôi bị ô nhiễm xuất hiện tảo độc, khí độc H2S, NH3, NO2
- Sử dụng nhiều thuốc kháng sinh, chịu ảnh hưởng từ thời tiết hoặc vi khuẩn tấn công.
Cách quan sát màu sắc gan khi tôm nhiễm bệnh
Sự thay đổi của gan tụy khi tôm bệnh
Để so sánh và phát hiện các bệnh liên quan đến gan, đường ruột của tôm, bà con có thể chú ý quan sát kĩ các phần như:
- Tại phần gan tụy:Quan sát điểm điểm giữa của khối gan tụy (gần phần đầu của tôm).
- Giáp phần đầu ngực và phần thân tôm.
Thông thường, khi gan tôm có vấn đề sẽ xuất hiện 3 trường hợp bệnh là: bệnh teo gan, bệnh nhũn/vàng gan hoặc hoại tử gan cấp tính
§ Bệnh teo gan ở tôm
Phần gan tôm bị teo sẽ có biểu hiện quan sát thấy gan bị nhỏ, có màu đen và dai, khi tách gan ra thì vẫn còn nguyên khối. Khi bị bệnh này tôm chết ruột sẽ bị rỗng, số lượng chết rải rác không bị hàng loạt.
§ Bệnh nhũn gan/vàng gan
Khi tôm bị bệnh này sẽ có biểu hiện tôm búng thẳng đứng từ 2 – 4 lần so với mặt nước. Phần gan khi tách ra khỏi đầu sẽ dễ vỡ, có màu vàng nhạt, bị nhũn mềm. Khi gặp hiện tượng này, bà con nên thu tôm không nên để quá lâu có thể dễ bị chết hàng loạt.
§ Bệnh hoại tử gan tụy cấp tính
Khi quan sát nếu gan và tụy tôm bị teo, xuất hiện màu nhạt và ngày càng trắng. Phần ruột tôm rỗng không chứa thức ăn hoặc đường ruột bị đứt đoạn và vỏ bị mềm rất có khả năng gan tôm bị hoại tử cấp tính. Lúc này nên kiểm tra lại mật độ vi khuẩn để chắc chắn mật số của Vibrio luôn ở mức đảm bảo.
Quan sát kỹ bộ phận gan tụy bất thường khi tôm nhiễm khuẩn
Khi người nuôi đã có thể quan sát gan tôm bằng mắt thường, nhận thấy giống một trong những dấu hiệu trên thì cần nên:
– Kiểm tra mật độ vi khuẩn nước ao nuôi tôm, trên tôm bằng cách đưa mẫu nước, mẫu tôm đến các phòng xét nghiệm gần nhất để có thể xác định rõ nguyên nhân gây bệnh.
– Tìm giải pháp khắc phục khi đã có nguyên nhân gây nên, tuy nhiên ở mỗi bệnh lý trên gan đều có những cách chữa trị khác nhau, có thể dứt điểm hoặc không thể chữa trị hết hoàn toàn, đều này là không thể tránh khỏi.
Việc phát hiện bệnh sớm trên tôm sẽ hỗ trợ công tác điều trị bệnh diễn ra sớm hơn, giảm tối thiểu thiệt hại, giúp tối ưu lợi nhuận cho bà con nông dân. Tuy nhiên, hơn hết cần có những biện pháp phòng bệnh về gan tôm là điều cần thiết.
- Người nuôi nên chủ động cải tạo ao đúng cách
- Diệt trừ các mầm bệnh trước khi thả giống
- Sử dụng nguồn giống đã qua kiểm định, không nhiễm bệnh, hạn chế mầm bệnh
- Hạn chế mầm bệnh lây nhiễm chéo giữa các ao, các khu nuôi với nhau.
- Khi thả tôm cần tính toán trước mật độ nuôi thích hợp.
- Lựa chọn thức ăn hợp lý, đảm bảo chất lượng cho từng giống tôm. Cho ăn lượng vừa phải trong từng giai đoạn phát triển của tôm.
- Trong môi trường nên đảm bảo đạt độ kiềm từ: 100ppm và tăng dần đến 150ppm ở cuối mùa vụ. Độ pH đạt từ 7,8 – 8.0.
- Bên cạnh đó, bà con có thể sử dụng sản phẩm giúp gan thận tôm khoẻ mạnh hơn, thải độc gan, đào thải tồn dư kháng sinh kết hợp sử dụng cùng với men tiêu hóa để tối ưu hoá năng suất tốt nhất.
Bộ đôi Thảo dược Gan Bp Sorbi và men tiêu hóa BP Digest
Việc phát hiện bệnh sớm rất quan trọng trong quá trình nuôi tôm, hạn chế được rủi ro thiệt hại nặng ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch sau cùng. Hi vọng qua những chia sẻ từ nhà Biopro Khánh Hòa mang đến có thể giúp ích bà con nuôi tôm thành công hơn. Nếu có thắc mắc hoặc cần giải đáp xin vui lòng liên hệ 0911.121.781 để được hỗ trợ tư vấn nhanh.
