Gan tụy còn được gọi là tuyến ruột giữa, nằm ở phần sau của ngực và ở phần bụng trước tim, có màu nâu vàng, theo cặp. Gan tụy của tôm nằm ở phần sau của ngực, xung quanh phần trước của dạ dày môn vị và sau là đường ruột. Một cặp ống gan đi vào đường tiêu hóa thông qua phía bụng của ngã ba môn vị và dạ dày gan. 

Cấu trúc cơ bản của tôm 

Khi mới bắt đầu thả tôm khoảng từ 7 – 35 ngày, các giống tôm sẽ thường bị nhiễm bệnh liên quan đến gan tôm, kéo theo các bệnh về đường ruột, tôm chết sớm.. Để tránh tình trạng này, bà con cần có kiến thức quan sát gan tôm để phát hiện sớm, hạn chế những thiệt hại nghiêm trọng. 

• Quá trình phát triển gan tôm

Gan phát triển bình thường: từ tôm giống với sự phát triển và lôt xác thường xuyên của tôm, gan tụy phát triển cùng cơ thể và tự hoàn thiện. 

Tôm giống size 1-2cm: từ trang trại giống đến ao, cấu trúc dinh dưỡng của thức ăn thay đổi, do đó màu sắc của gan cũng thay đổi. Khi nhìn bằng mắt thường, gan tôm trong trang trại hạt giống có màu đen, trong khi gan trong ao có màu nâu vàng, gan tôm giai đoạn này có cấu trúc không hoàn chỉnh, nhưng có hình dạng rõ ràng và không có màng trắng.

Tôm giống Size 2-3cm: gan có màu nâu, với cấu trúc hoàn chỉnh, hình dạng rõ ràng có các sọc gan và có thể nhìn thấy màng trắng bao bọc gan.

Tôm giống 3-5cm: gan có màu nâu đậm, cấu trúc gan đầy đủ, hình dạng rõ ràng với các sọc gan, màng trắng được hiển thị rõ ràng bên dưới khu vực màu nâu.

• Cách nhận biết gan tôm khỏe

Màu sắc gan tôm đẹp là dấu hiệu cho các chức năng tiêu hóa của tôm khỏe mạnh, hấp thu tốt các chất dinh dưỡng và lớn mạnh bình thường. Quan sát từ bên ngoài thấy được phần gan tôm khỏe mạnh sẽ có màu nâu đen hoặc nâu vàng.  

Các hiện tượng màu sắc thay đổi của gan tôm 

Ngoài quan sát phần bên trong của gan tôm, bà con cũng có thể thấy phần dịch gan. Dịch của gan tôm khi khỏe mạnh sẽ có màu nâu hơi vàng, chất dịch hơi sệt và khi dùng lực bóp dịch thì dịch sẽ không bị chảy. Chất dịch này có mùi tanh nhẹ đặc trưng thì chứng tỏ các chức năng gan của tôm vẫn hoạt động rất khỏe mạnh. 

Tôm bệnh màu sắc gan sẽ  thay đổi như thế nào?

Gan đỏ: gánh nặng trên gan, hoặc có vi khuẩn, viêm, hệ miễn dịch suy yếu

Gan vàng: khả năng tiêu hóa bất thường, chuyển hóa không đầy đủ các chất dinh dưỡng

Gan trắng: sau khi gan bị nhiễm khuẩn hoặc nhiễm độc, rối loạn chuyển hóa năng lượng, hết glycogen gan và protein.

Gan đen: dư lượng thuốc hoặc sự chết đi của các tế bào giải độc gan, nguyên nhân do các chỉ số hóa lý

Gan co lại: do nhiều yếu tố phức tạp

Một số lưu ý để phòng ngừa bệnh gan trên tôm 

• Nên lựa chọn những giống tôm khỏe mạnh để tránh tình trạng nhiễm bệnh khi nuôi. Có thể dựa vào PCR để test giống trước khi mua về thả. 
• Áp dụng các phương pháp sinh học và chuẩn bị môi trường thả theo đúng quy trình nuôi tôm an toàn. 
• Khi thả tôm cần tính toán trước mật độ nuôi thích hợp. 
• Lựa chọn thức ăn hợp lý, đảm bảo chất lượng cho từng giống tôm. Cho ăn lượng vừa phải trong từng giai đoạn phát triển của tôm.  
• Thường xuyên bổ sung BP- SORBI sản phẩm được chiết xuất từ thảo dược, cung cấp amino acid, bổ gan, giúp gan khỏe đẹp hơn.
• Trong môi trường nên đảm bảo đạt độ kiềm từ: 100ppm và tăng dần đến 150ppm ở cuối mùa vụ. Độ pH đạt từ 7,8 – 8.0.  

Gan tụy là cơ quan lớn nhất và cũng yếu nhất ngoại trừ vỏ của nó. Trong những năm gần đây, bệnh gan tụy là vấn đề nhức nhói, ảnh hưởng lớn đến người nuôi tôm.

Hi vọng bài viết này sẽ làm rõ những thắc mắc cũng như mang đến những kiến thức bổ ích cho người nuôi tôm.